Η Πάρος βρίσκεται στο κέντρο των Κυκλάδων και αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς διακοπών, με απαράμιλλη φυσική ομορφιά, απέραντες αμμουδιές, κρυστάλλινα νερά και εντυπωσιακά τοπία.
Αφετηρία για τις εξορμήσεις σας:
• Η όμορφη Παροικιά, η πρωτεύουσα του νησιού, με τα γραφικά κυκλαδίτικα σπιτάκια και τα επιβλητικά νεοκλασικά αρχοντικά• το κέντρο του οικισμού στεφανώνει το ενετικό κάστρο του 13ου αι. με την καταπληκτική θέα. Στην Παροικιά βρίσκεται ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά μνημεία της χώρας, η εκκλησία της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής ή Καταπολιανής (του 6ου αι. μ.Χ.) με τις 99 φανερές πόρτες και μία μυστική, σύμφωνα με την παράδοση. Μη χάσετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε το Bαπτιστήριο (4ου αι.), το καλύτερα σωζόμενο στην ορθόδοξη Ανατολή, καθώς και το Βυζαντινό Μουσείο, με αξιόλογα εκθέματα. Στο ισόγειο της Εκατονταπυλιανής βρίσκεται το Βυζαντινό Μουσείο Παροικιάς. Στις αίθουσές του φυλάσσονται εικόνες, ξυλόγλυπτα τέμπλα και άλλα κειμήλια από διάφορα μοναστήρια και ναούς του νησιού.
Για περισσότερα από 1500 χρόνια, το νησί της Πάρου γιορτάζει την Κοίμηση της Θεοτόκου. Στον ιερό ναό της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής ή Καταπολιανής τελούνται θρησκευτικές τελετές πλαισιωμένες από εορταστικές εκδηλώσεις που προσελκύουν Έλληνες και τουρίστες από όλο τον κόσμο.
Ο ναός βρίσκεται στο βορειανατολικό μέρος της πρωτεύουσας του νησιού, Παροικία, σε μικρή απόσταση από το λιμάνι της. Οι παραδόσεις που αφορούν την ίδρυση, το όνομα και τον αρχιτέκτονα της Εκατονταπυλιανής ποικίλουν. Ωστόσο, μια έρευνα που διεξήχθη τον 20ό αιώνα κατέδειξε ως δικαιωματικούς κατόχους του ναού τον Άγιο Κωνσταντίνο και τη μητέρα του Αγία Ελένη.
Η Εκκλησία της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής συνιστά ένα από τα παλαιότερα μνημεία βυζαντινής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα. Το παλαιό κτίσμα των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης καταστράφηκε και ανασκευάστηκε από τον Ιουστινιανό σύμφωνα με τον ρυθμό αρχιτεκτονικής της εποχής του. Μέσα στους αιώνες, ο ναός υπέστη εκτεταμένες ζημιές, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την αλλοίωση της επιβλητικής του μορφής. Στα 1959, ο καθηγητής και ακαδημαϊκός Αναστάσιος Ορλάνδος εγκαινίασε τις εργασίες αποκατάστασης του ναού προκειμένου να τον επαναφέρει στην Ιουστινιάνεια μορφή του, ένα μεγαλειώδες έργο που περατώθηκε στα 1966.
Στο εσωτερικό του ναού και στα παρεκκλήσια συναντάμε πλήθος φορητών εικόνων. Από αυτές, η εικόνα της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής, η κυρίως λατρευτική εικόνα με περίτεχνη αργυρή επένδυση, η εικόνα του Παντοκράτορα και η εικόνα της Κοίμησης της Θεοτόκου κοσμούν το εικονοστάσιο του ναού. Και οι τρεις, έργα του 17ου αι., είναι δωρεά του Παριανού ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Νικόλαου Μαυρογένη και της οικογένειάς του.
Στην εκκλησία της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής, η Κοίμηση της Θεοτόκου γιορτάζεται με δοξολογίες σε ατμόσφαιρα βαθιάς θρησκευτικής συγκίνησης, ενώ το απόγευμα της 15ης Αυγούστου στους δρόμους της Παροικίας οι επισκέπτες συμμετέχουν στην περιφορά της ιερής εικόνας και του επιταφίου, γεμίζοντας τους δρόμους της πόλης με αγνό θρησκευτικό συναίσθημα.
Οι εορταστικές εκδηλώσεις κορυφώνονται το βράδυ, όταν θεαματικά πυροτεχνήματα φωτίζουν τον ουρανό και Παριανοί από τις μικρές τους ψαρόβαρκες χρωματίζουν κόκκινο τον αέρα με τον καπνό από τις φωτοβολίδες που κρατούν στα χέρια τους. Την ευφορία του πανηγυρισμού συμπληρώνουν οι ήχοι από τις κόρνες των πλοίων, ενώ χορευτές ντυμένοι με πολύχρωμες παραδοσιακές φορεσιές στροβιλίζονται στους ρυθμούς της παραδοσιακής ελληνικής μουσικής.
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο αναδεικνύονται ιδανικά τα πλούσια εκθέματα από τους αρχαιολογικούς χώρους του νησιού (ιερά Ασκληπιού και Πύθιου Απόλλωνα, το Δήλιο κ.ά.) και τα εντυπωσιακά προϊστορικά ευρήματα από τις κοντινές νησίδες Αντίπαρο, Δεσποτικό και Σάλιαγκο. Ξεχωρίζει το «Πάριο Χρονικό», μια ενεπίγραφη στήλη του 3ου π.Χ. με γεγονότα που ανάγονται μέχρι 1.300 χρόνια πίσω!
Κοντά στην Παροικιά (5,5 χλμ. Α) αναζητήστε τα αρχαία λατομεία (στο Μαράθι) και εξερευνήστε τις στοές εξόρυξης εδώ εξαγόταν το ονομαστό κατά την αρχαιότητα παριανό μάρμαρο, γνωστό και ως «λυχνίτης» για τη λευκότητά του και τη διαύγειά του.
Πανέμορφα χωριά μέσα σε ειδυλλιακά τοπία υποδέχονται τους επισκέπτες κατά την περιπλάνησή τους στο νησί:
Η Νάουσα, γραφικό ψαροχώρι με ένα μισοβυθισμένο βενετσιάνικο κάστρο στο λιμάνι της.
Οι Λεύκες, στο υψηλότερο σημείο της Πάρου, τριγυρισμένο από πυκνή βλάστηση, με άθικτη κυκλαδική και νεοκλασική αρχιτεκτονική, όμορφες πλατείες και στενά δρομάκια στρωμένα με μάρμαρο. Το Μουσείο Λαϊκού Πολιτισμού του Αιγαίου στις Λεύκες προσφέρει ένα ταξίδι στον πολιτισμό του αρχιπελάγους. Μέσα από εκθέματα για την αρχιτεκτονική, τα παραδοσιακά επαγγέλματα, τα πετρώματα των νησιών, αποκαλύπτεται στους επισκέπτες ο κόσμος του Αιγαίου.
Η Μάρπησσα, παραδοσιακό χωριό με μεσαιωνική δομή, λίγα χιλιόμετρα από τις δημοφιλείς παραλίες του Λογαρά και του Πίσω Λιβαδιού.
Ανεβείτε στο γειτονικό λόφο του Κεφάλου, ένα μοναδικό πολιτιστικό σύνολο της περιοχής. Ανηφορίζοντας στην πλαγιά του λόφου θα συναντήσετε την ερειπωμένη ενετική πολιτεία του Κεφάλου με το κάστρο της, ενώ στην κορυφή με την αξέχαστη θέα προς τα ανατολικά υψώνεται το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου (17ος αι.).
Οι Πεταλούδες είναι μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους κοντά στο χωριό Ψυχοπιανά. Πρόκειται για ένα βιότοπο πλούσιο σε βλάστηση και τρεχούμενα νερά με πανύψηλα πλατάνια, δάφνες και αγριελιές, όπου φιλοξενείται η πεταλούδα Panaxia quadripunstaria.
Κολυμπήστε!
Οι υπέροχες παραλίες του νησιού (Χρυσή Ακτή, Σάντα Μαρία, Πούντα) κατεξοχήν προσφέρονται για θαλάσσιες δραστηριότητες, και κυρίως για windsurfing. Ανακαλύψτε τις δαντελωτές ακτές του νησιού με θαλάσσιο καγιάκ ή βουτήξτε στο βυθό της Αλυκής όπου κρύβεται μια αρχαία πόλη!
Μην παραλείψετε να κολυμπήσετε στις Κολυμπήθρες, σπάνιας ομορφιάς παραλία – αποτέλεσμα της δράσης της θάλασσας και του αέρα πάνω στους γρανιτένιους βράχους. Στην παραλία Καλόγερος, πριν βουτήξετε στο θαλασσινό νερό, απολαύστε μια συνεδρία αργιλοθεραπείας!! Το γειτονικό βουνό είναι γεμάτο θεραπευτικό πηλό.
Ανακαλύψτε το νησί περπατώντας στις στράτες που χρησιμοποιούσαν κάποτε οι χωρικοί για τις μετακινήσεις τους και τη μεταφορά των αγαθών τους. Σημειώνουμε ενδεικτικά δύο από τα πολλά μονοπάτια που αξίζει να διασχίσετε:
Το βυζαντινό μονοπάτι Λεύκες-Πρόδρομος, διάρκειας 1 ώρας, είναι στο μεγαλύτερο μέρος του στρωμένο με μαρμάρινες πλάκες. Ξεκινά από τις καταπράσινες Λεύκες και, διασχίζοντας πλαγιές με καλλιεργήσιμες πεζούλες και ένα μικρό βυζαντινό γεφύρι, φτάνει στο πανέμορφο χωριό Πρόδρομος. Περιηγηθείτε στα δαιδαλώδη σοκάκια του και θαυμάστε την οχυρωματική του πολεοδομία.
Με αφετηρία το χωριό Μάρπησσα με τις βυζαντινές εκκλησίες, τα σπίτια του 17ου αιώνα και τους γραφικούς ανεμόμυλους, κινηθείτε προς το λόφο Κέφαλο και το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου. Ανηφορίζοντας στο πλακόστρωτο μονοπάτι, θα συναντήσετε τα ερείπια από την κατεστραμμένη ενετική πολιτεία του Κεφάλου και του Κάστρου της. Φτάνοντας στην κορυφή, απολαύστε τη θέα προς την ανατολική πλευρά της Πάρου και επισκεφθείτε το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου με το επίχρυσο ξυλόγλυπτο τέμπλο.
Εναλλακτικά, εξερευνήστε το νησί κάνοντας ιππασία! Δύο κέντρα ιππασίας, ένα στον παραθαλάσσιο Αμπελά και ένα στο Υστέρνι, προσφέρουν τη δυνατότητα να κάνετε ιππασία δίπλα στο κύμα, στις αμμουδερές παραλίες ή στην ενδοχώρα του νησιού.
Διασκεδάστε!
Οι μεγάλες θρησκευτικές εορτές αποτελούν αφορμή για παραδοσιακά πανηγύρια, όπου ρέει άφθονο το περίφημο παριανό κρασί (Μονεμβασιά και Μαντηλαριά). Κυριαρχεί φυσικά η γιορτή της Παναγίας το Δεκαπενταύγουστο με επίκεντρο το ναό της Εκατονταπυλιανής. Μοναδική εμπειρία είναι και το Πάσχα στο νησί με την κατανυκτική ατμόσφαιρα και την αναπαράσταση των Παθών του Χριστού (στα χωριά Μάρπησσα, Μάρμαρα και Πρόδρομο). Το φθινόπωρο στην Πάρο τα ρακιδιά παίρνουν φωτιά, με αποκορύφωμα το πανηγύρι του Αϊ-Γιώργη του Μεθυστή ή Σποριάρη, οπότε και ανοίγει το νέο κρασί, γεγονός που τιμάται δεόντως!
Χρήσιμη πληροφορία!
Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το μικρό νησάκι της Αντίπαρου που απέχει μόλις 4,5 ν. μ. από την Παροικία της Πάρου, με την οποία συνδέεται ακτοπλοϊκά. Πρωτεύουσα του και λιμάνι του νησιού η Αντίπαρος ή Κάστρο, γραφικός οικισμός που απλώνεται γύρω από το ενετικό κάστρο του 15ου αι. Οι πλακόστρωτοι δρόμοι, τα ασβεστωμένα στενά, τα λουλουδιασμένα σπίτια και η μεγάλη (κεντρική) πλατεία με τον ευκάλυπτο συνθέτουν μια θαυμάσια νησιωτική ατμόσφαιρα, ενώ στο λόφο του Αγίου Ιωάννη βρίσκεται το μαγευτικό σπήλαιο της Αντιπάρου με θαυμάσιους σταλαγμίτες και σταλακτίτες.
